محاسبه مالیات مستقیم اشخاص حقیقی صاحبین مشاغل

نقشه راه مالیات 1403 و 1404: صفر تا صد مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی؛ قوانین، معافیت‌ها و محاسبات کلیدی

مالیات در ایران ستون فقرات تأمین مالی دولت و زیرساخت‌ها است. آگاهی دقیق از قوانین مالیاتی برای هر کسب‌وکار و شهروند فعال در چرخه اقتصادی ضروری است. این راهنما به بررسی قوانین، معافیت‌ها، محاسبات، و تکالیف مالیاتی برای سال‌های 1403 و 1404 می‌پردازد.

مقدمه: چرا آگاهی از قوانین مالیاتی یک ضرورت است؟

در اقتصاد امروز ایران، مالیات به عنوان ستون فقرات تأمین مالی دولت و زیرساخت‌های کشور عمل می‌کند. برای هر کسب‌وکار و شهروندی که در این چرخه اقتصادی فعال است، آگاهی دقیق و به‌روز از قوانین مالیاتی دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت هوشمندانه است. این دانش به شما کمک می‌کند تا از حقوق و معافیت‌های قانونی خود بهره‌مند شوید و همزمان، از جرائم و هزینه‌های اضافی ناشی از عدم رعایت تکالیف مالیاتی جلوگیری کنید. . هدف این مقاله، ارائه یک نقشه راه جامع و تشریحی از دنیای مالیات در ایران است. ما در اینجا به آخرین قوانین، بخشنامه‌ها، معافیت‌های مالیاتی و نحوه محاسبات قانونی برای سال‌های مالی 1403 و 1404 می‌پردازیم. اطلاعات ارائه شده در این مقاله بر اساس منابع معتبر مالیاتی و با استناد به مواد قانونی مرتبط از قانون مالیات‌های مستقیم تهیه شده است تا اطمینان خاطر لازم را برای شما فراهم آورد. با مطالعه این راهنما، نه تنها با تکالیف مالیاتی خود آشنا می‌شوید، بلکه ابزارهایی برای مدیریت بهتر امور مالیاتی خود به دست خواهید آورد.

بخش اول: مبانی مالیات در ایران

چرا مالیات می‌دهیم؟ فلسفه و انواع مالیات

مالیات، در ساده‌ترین تعریف، سهمی است که هر فرد یا شرکت از درآمد و دارایی خود به دولت می‌پردازد. این وجوه برای تأمین هزینه‌های عمومی کشور مانند ساخت زیرساخت‌ها، ارائه خدمات اجتماعی (بهداشت، آموزش)، امنیت و توسعه اقتصادی به کار می‌رود. در ایران، مالیات‌ها به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

• مالیات های مستقیم: شامل مالیات بر درآمد « شامل املاک ، اشخاص حقوقی ، مشاغل ، کشاورزی ، حقوق ، اتفاقی » و مالیات بر دارایی « شامل نقل و انتقال املاک و سهام ، حق تمبر ، ارث، خودرو لوکس ،خودرو لوکس ، خانه های مجلل ، زمین های فاقد اعیانی » این مالیات‌ها مستقیماً از درآمد یا دارایی اشخاص دریافت می‌شوند.


• مالیات های غیر مستقیم: شامل مالیات بر کالاها و خدمات (مانند مالیات و عوارض بر ارزش افزوده و واردات ). این مالیات‌ها هنگام خرید و فروش کالا و خدمات دریافت می‌شوند و معمولاً مصرف‌کننده نهایی بار اصلی آن را متحمل می‌شود. مقاله حاضر به طور خاص بر مالیات‌های مستقیم تمرکز دارد.

آشنایی با قانون مالیات‌های مستقیم: مرجع اصلی

قانون مالیات‌های مستقیم (ق.م.م) از سال 1366 بارها اصلاح شده و مرجع اصلی مالیات بر درآمد و دارایی است. اصلاحیه 31/04/1394 مهم‌ترین نسخه آن است.

سازمان امور مالیاتی کشور: مجری و مرجع

این سازمان، زیرمجموعه وزارت امور اقتصادی و دارایی، مجری قوانین و مرجع اصلی وصول مالیات و ارائه خدمات به مؤدیان است. درگاه‌های الکترونیکی این سازمان (my.tax.gov.ir) مرکز اصلی انجام تکالیف مالیاتی هستند.

بخش دوم: مالیات مشاغل (اشخاص حقیقی)

این بخش به مالیات بر درآمد صاحبان مشاغل، از پزشکان و وکلا گرفته تا فروشندگان و صنعتگران، می‌پردازد .اشخاص حقیقی که به‌صورت انفرادی یا شراکتی فعالیت اقتصادی دارند، مشمول مالیات مشاغل هستند

اشخاص نیز به دو شاخه غیر مشمول و مشمول تقسیم می شود غیر مشمول = فاقد فعالیت اقتصادی ، دارای فعالیت اقتصادی وزارتخانه ها ، موسسات دولتی ، شهرداری ها و دهیاری ها مطابق ماده 280 ق.م.م ، دارای مجوز معافیت از رهبری مشمول =مشمول مالیات ( سود و زیان ، مالیات مقطوع ) ، معاف از مالیات ، مالیات با نرخ صفر مشمولین شامل کلیه مالکین ، اشخاص حقیقی ایرانی مقیم مطابق ماده 180 ق.م.م و تبصره آن ، اشخاص حقیقی ایرانی غیر مقیم ، اشخاص حقوقی ایران اشخاص غیر ایرانی

۱. گروه‌بندی صاحبان مشاغل (ماده ۹۵ ق.م.م)

سازمان امور مالیاتی، صاحبان مشاغل را بر اساس حجم فعالیت به سه گروه تقسیم می‌کند که تکالیف متفاوتی در نگهداری اسناد و دفاتر دارند. جزئیات این گروه‌بندی و معیارهای آن در آیین نامه اجرایی موضوع ماده 95 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم مصوب 31/04/1394 مشخص شده‌اند. به شرح ذیل می باشد :

• گروه اول (بزرگ): واردکنندگان، صادرکنندگان، کارخانه‌ها، هتل‌های سه ستاره و بالاتر، بیمارستان‌ها، صرافی‌ها، فروشگاه‌های زنجیره‌ای، صاحبان موسسات حسابرسی ، موسسات حمل و نقل و سایر مشاغلی با درآمد بیش از 300 میلیارد ریال بر اساس اظهارنامه مالیاتی عملکرد یا آخرین درآمد قطعی شده. (مشروط به ابلاغ برگ قطعی حداکثر تا پایان دی ماه سال قبل به شخص مودی یا نماینده قانونی وی.) (این گروه موظف به نگهداری دفاتر قانونی)


• گروه دوم (متوسط): مشاغلی که فروش دو سال قبل یا آخرین درآمد قطعی‌شده آن‌ها بین 100 میلیارد تا 300 میلیارد ریال باشد. این گروه مکلف به نگهداری اسناد درآمد و هزینه هستند.


• گروه سوم (کوچک): صاحبان مشاغلی که در گروه های اول و دوم قرار نمی‌گیرند جزو گروه سوم محسوب می‌شوند. این گروه تکالیف ساده‌تری دارند و معمولاً تنها موظف به نگهداری اسناد و مدارک درآمد و هزینه هستند.


• تبصره مهم : در مواردی که مودیان صرفا به فعالیت ارائه خدمت اشتغال داشته باشند، پنجاه درصد (50%) نصاب‌های تعیین شده مبنای گروه بندی می‌باشد.
• تبصره مهم : صاحبان مشاغل و حرف موضوع این آیین‌نامه در اولین سال ایجاد (تأسیس) به استثناء مودیانی که به واسطه موضوع فعالیت جزو گروه اول طبقه‌بندی شده اند، جزو گروه سوم محسوب و از سال سوم فعالیت به بعد می بایست بر اساس نصاب‌های مقرر طبقه بندی شده و نسبت به انجام تکالیف قانونی عمل نمایند.

آگاهی از اینکه کسب‌وکار شما در کدام گروه قرار می‌گیرد، برای انجام صحیح تکالیف مالیاتی ضروری است.

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل (اشخاص حقیقی)

محاسبه مالیات بر درآمد مشاغل بر اساس یک اصل ساده است: درآمد مشمول مالیات = درآمد - هزینه‌های قابل قبول.

• هزینه‌های قابل قبول مالیاتی: هزینه‌هایی هستند که سازمان امور مالیاتی آن‌ها را برای کاهش درآمد مشمول مالیات می‌پذیرد. ماده 147 و 148 قانون مالیات‌های مستقیم شرایط و ضوابط این هزینه‌ها را به دقت شرح داده است. برخی از شرایط اصلی پذیرش هزینه عبارتند از:
  • مرتبط بودن: هزینه باید مستقیماً با کسب درآمد فعالیت شغلی مرتبط باشد.
  • مستند بودن: باید دارای فاکتور، رسید یا سند معتبر و قانونی باشد.
  • متعارف بودن: هزینه باید در چارچوب فعالیت و عرف تجاری آن صنف باشد.
  • قابل انتساب بودن: هزینه باید به دوره مالی مربوطه انتساب یابد. انواع رایج هزینه‌های قابل قبول شامل: اجاره محل کسب، اجاره‌ بهای ماشین‌آلات، هزینه‌های حقوق و دستمزد پرسنل، هزینه‌های بیمه، هزینه‌های آب، برق، گاز، هزینه‌های سوخت، تلفن، اینترنت، هزینه‌های تحقیقات، آزمایش‌ها، آموزش و نشریه‌ها ،خرید لوازم مصرفی و اداری، هزینه‌های تبلیغات و بازاریابی، هزینه‌های حمل و نقل ، هزینه‌های فرهنگی و ورزشی و رفاهی کارکنان مطابق با حد نصاب مقرر در قانون و... می‌شود.


• نرخ پلکانی مالیات بر درآمد مشاغل (بر اساس ماده 131 ق.م.م):

  مالیات بر درآمد مشاغل برای اشخاص حقیقی به صورت تصاعدی (پلکانی) محاسبه می‌شود. این به معنای آن است که هرچه درآمد مشمول مالیات بیشتر باشد، نرخ مالیات برای بخش‌های بالاتر درآمد، افزایش می‌یابد. همچنین به موجب تصویب نامه هیات وزیران : 77899/ت59727هـ مورخ 1401/05/09که ضمیمه این مقاله می باشد مبالغ این ماده قانونی تغییر کرده که به شرح ذیل اصلاح گردیده است :

  1. تا میزان دو میلیارد (2,000,000,000 ) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ پانزده درصد (%15)

  2. نسبت به مازاد دو میلیارد (2,000,000,000 ) ریال تا میزان چهار میلیارد (4,000,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست درصد (20%)

  3. نسبت به مازاد چهار میلیارد (4,000,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست و پنج درصد (25%)

  تبصره- به ازای هر ده درصد (10%) افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آنها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخهای مذکور کاسته می¬شود. شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی است.

اینتاکد مالیاتی(International standard industrial classification)

یک کد استاندارد است که برای طبقه‌بندی دقیق فعالیت‌های اقتصادی مودیان توسط سازمان امور مالیاتی اختصاص می‌یابد. این کد، معادل فارسی طبقه‌بندی بین‌المللی استاندارد فعالیت‌های اقتصادی(ISIC) است.

کاربردهای اینتاکد مالیاتی:

• کاربرد: محاسبه سود، تعیین مالیات در تشخیص علی‌الرأس. زمانی به کار می‌رود که مؤدی اسناد و مدارک معتبری برای اثبات هزینه‌های خود ارائه نکند. در این حالت، سازمان سود شما را از فرمول زیر تخمین می‌زند:

  (سود تخمینی)=فروش کل× (ضریب اینتاکد)



• طبقه‌بندی فعالیت‌های اقتصادی:شناسایی دقیق نوع فعالیت اقتصادی برای محاسبه سود.


• تسهیل در تعیین مالیات:کمک به سازمان مالیاتی برای محاسبه دقیق‌تر مالیات بر اساس نوع فعالیت.

روش دریافت اینتاکد مالیاتی:

• ورود به سامانه:به سامانه ثبت‌نام الکترونیکی سازمان امور مالیاتی مراجعه کنید


• انتخاب کد فعالیت:از فهرست فعالیت‌ها، کد مرتبط را انتخاب کنید. در صورت نبود گزینه مناسب، می‌توانید "سایر" را انتخاب و توضیح دهید.


• تأیید و ثبت:پس از تکمیل اطلاعات، ثبت‌نام را نهایی کنید تا اینتاکد اختصاص یابد.

نکته:در صورت نیاز به تغییر یا اصلاح اینتاکد، می‌توانید از بخش "ویرایش اطلاعات" در سامانه استفاده کنید.

تفاوت نسبت سود ناویژه و سود فعالیت در جدول ضرایب چیست؟

برای توضیح تفاوت این دو مفهوم، ابتدا باید با دو اصطلاح “سود ناویژه” و “سود فعالیت” آشنا شویم. در حسابداری، سود ناویژه (Gross Profit)یا سود ناخالص از تفاوت بین فروش و بهای تمام‌شده (یعنی هزینه خرید کالا یا خدمات) به دست می‌آید. اگر هزینه‌های ثابت و عمومی مانند اجاره که قابل انتساب به بهای تمام‌شده نیستند، از سود ناویژه کسر شوند، سود خالص فعالیت به دست می‌آید. همه کسب‌وکارها، از جمله مثال‌های ذکر شده (سوپرمارکت و آرایشگاه)، هزینه‌های ثابتی دارند که به بهای تمام‌شده قابل انتساب نیستند و هر فعالیت تجاری معمولاً چنین هزینه‌هایی را دارد.

تفاوت بین ضریب سود ناویژه و سود فعالیت مربوط به هزینه‌های ثابت هر فعالیت است. علت درج جداگانه هریک از این هزینه‌ها در جدول اینتاکد، برآورد تقریبی از هر یک از موارد هزینه‌ای (بهای تمام‌شده و هزینه‌های ثابت) به صورت کلی است.

سود کسب و کار با ضرایب اینتاکد مشخص شد؛ مالیاتش چجوری محاسبه میشه؟

ضرایب اینتاکد مالیاتی صرفا سود فعالیت را مشخص می‌کند. حالا که سود فعالیت مشخص شد، برای اشخاص حقیقی و مشاغل مطابق ماده 131 قانون مالیاتها و با ضرایب جدول مالیاتی آنرا بصورت پلکانی محاسبه می کنند .

آخرین جداول اینتاکد مالیاتی مشاغل که بر اساس 3 طبقه بندی : تولید ، خدمات و بازرگانی می باشد که از لینک زیر میتوانید دانلود نمایید

https://www.intamedia.ir/profitratio

موارد استفاده از اینتا کد فعالیت

• عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی (تنظیم اظهارنامه برآوردی(


• عدم ارائه اسناد و مدارک به اداره امور مالیاتی


• هنگام استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ برای اشخاص حقیقی


• استفاده غیرمستقیم از اینتاکد فعالیت توسط ممیز رسیدگی برای توافق بعد از قبولی دفاتر

  • در توضیح مورد ۴ میتوان به این موضوع اشاره کرد که در اکثر مواقع پس از قبولی دفاتر ممیز رسیدگی برای توافق و تعیین مالیات شخص، اینتاکد فعالیت را در نظر گرفته و سود فعالیت را تا حد امکان نزدیک به ضریب مالیاتی مربوط به اینتاکد آن فعالیت در نظر می‌گیرد. چرا که با این روش ممیز، در واقع به نحوی خود را از پاسخگویی هم در مقابل مودی و هم در برابر اداره امور مالیاتی ایمن می‌کند و کمتر دچار چالش می‌شود.



• غیر قابل قبول بودن هزینه‌های مربوط به بهای تمام شده کالا

  • در این مورد برخلاف موارد قبلی سود خالص به طور مستقیم محاسبه نمی‌شود. بلکه با استفاده از جدول مربوط به سود ناخالص که برای هر اینتا کد در نظر گرفته شده، ابتدا سود ناخالص فعالیت شخص تعیین می‌شود. در واقع چنانچه شخص به هر دلیلی از ارائه گردش مواد یا گردش کالا به اداره امور مالیاتی خودداری کند (و یا حتی عدم ارائه آنالیز بهای تمام شده تولیدی نیز می‌تواند ملاک باشد) در این صورت ممیز از طریق محاسبه سود ناخالص مالیات شخص را تعیین می‌کند. در اینجا ممیز رسیدگی از جدول سود ناخالص فعالیت که برای هر اینتاکد در نظر گرفته شده ابتدا سود ناخالص را محاسبه کرده، سپس هزینه‌های عمومی و اداری را بررسی و از بین آن‌ها هزینه‌های قابل قبول را از سود ناخالص کسر کرده و سود خالص را برای آن فعالیت تعیین می‌کند. پس از محاسبه سود خالص، مالیات شخص را تعیین می‌کند.

معافیت‌های مالیاتی اشخاص حقیقی: فرصت‌هایی برای کاهش بار مالیاتی

قانون‌گذار برای حمایت از برخی فعالیت‌ها یا اقشار خاص، معافیت‌هایی را در نظر گرفته است که در صورت رعایت شرایط، موجب کاهش یا صفر شدن بار مالیاتی می‌شود:

• اعمال معافیت سالانه: بر اساس معافیت معیشتی ماده 101 : که بر اساس بند ح تبصره 6 قانون بودجه کشوری در راستای ماده 1 قانون پایانه فروشگاهی تنظیم شده برای سال 1403، به 1.440.000.000 ريال می باشد در صورت استفاده مودیان مالیاتی از سامانه مودیان و ارسال فاکتور به آن و در غیر این صورت در حالت عادی برای کلیه صاحبان مشاغل اشخاص حقیقی به مبلغ 1.000.000.000 ريال می باشد .


• معافیت سالانه حقوق و مشاغل (ماده 84 ق.م.م): هر ساله، درآمد مشخصی از مشاغل و حقوق از پرداخت مالیات معاف است. این سقف معافیت برای سال 1403 مبلغ ۱,۴۴۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال سالانه (معادل ۱۲۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال ماهانه) تعیین و ابلاغ شده و در سال 1404 نیز مبلغ 2,880,000,000 ریال سالیانه ( معادل 240,000,000 ریال ماهیانه ) تعیین شده است و برای تمامی مودیان دارای فعالیت اقتصادی لحاظ می‌گردد.

نکته مهم: حتی در صورت مشمولیت معافیت یا نرخ صفر مالیاتی، ارائه اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر، یک تکلیف قانونی است و عدم رعایت آن می‌تواند منجر به جریمه شود. تفاوت "معافیت مالیاتی" و "نرخ صفر مالیاتی" در این است که معافیت به معنای عدم شمولیت مالیات بر بخشی از درآمد است، در حالی که نرخ صفر به معنای اعمال نرخ مالیاتی صفر درصد بر درآمد مشمول مالیات است که معمولاً به منظور تشویق فعالیت‌های خاص اقتصادی (مانند صادرات) اعمال می‌شود.

مثال کاربردی برای محاسبه مالیات یک شخص حقیقی:

فرض کنید یک صاحب کسب‌وکار با شغل کارشناس رسمی دادگستری در سال 1403 دارای درآمد فروش ، 50,000,000,000 ریال درآمد کسب کرده که دارای ضریب سود فعالیت 50 درصدی می باشد و همچنین 19,000,000,000 ریال هزینه‌های قابل کسر حقوق پرداختی طبق تاییدیه اداره امور مالیاتی داشته است.

در اینجا باید در نظر داشته باشید با توجه به مبلغ فروش این مودی که شامل استفاده از تبصره 100 مالیاتی می باشد باید به دو روش محاسبه کرد تا ببینیم آیا عدم ارسال اظهارنامه و استفاده از روش تشخیصی تبصره ماده 100 اداره مالیات برای این مودی مفید فایده بوده و مالیات کمتری پرداخت خواهد کرد و دیگر نیاز به نگهداری دفاتر هم نخواهد داشت یا اینکه با ارسال اظهارنامه و پیگیری و دفاع مالیاتی بابت پذیرش هزینه های طی سال خود مالیات کمتری پرداخت خواهد کرد :

روش اول ارسال اظهارنامه و عدم پذیرش تبصره ماده 100

1. محاسبه درآمد مشمول مالیات: 50,000,000,000 (درآمد) - 19,000,000,000 (هزینه‌های قابل قبول) = 31,000,000,000 ریال.

2. اعمال معافیت سالانه: سقف معافیت سالانه برای سال 1403، 1,440,000,000 ریال می باشد در صورت استفاده از سامانه مودیان . پس از سود فعالیت معافیت معیشتی ماده 101 را کسر می نمائیم : 31,000,000,000 - 1,440,000,000 = 29,560,000,000 ریال.

3. محاسبه بر اساس نرخ پلکانی: مبلغ 29,560,000,000 , ریال بر اساس نرخ پله‌های مالیاتی ماده 131 ق.م.م به شرح ذیل محاسبه می گردد .

از مبلغ 1 ریال تا 2,000,000,000 ریال با ضریب 15 %

300,000,000=15%×2,000,000,000

از 2,000,000,000 ریال تا 4,000,000,000 ضریب 20%

400,000,000=20%×2,000,000,000

به مبلغ مازاد بر 4,000,000,000 ضریب 25%

6,390,000,000=25%×25,560,000,000

حالا تمام مبالغ ضرایب مالیاتی پله ای ماده 131 ق.م.م با هم جمع میکنیم تا مجموع مالیات بدست بیاید :

7,090,000,000=6,390,000,000+400,000,000+300,000,000

روش دوم عدم ارسال اظهارنامه و پذیرش تبصره ماده 100 ( تشخیص علی‌الرأس) در صورتی که مستندات هزینه قابل اتکای موجود نباشد .

1. بدست آوردن ضریب سود فعالیت بر اساس اینتا کد مالیاتی : با توجه به جدول اعلامی امور مالیاتی ضریب سود فعالیت مالیاتی این کارشناس رسمی دادگستری 50 درصد می باشد پس درآمد مشمول مالیات(50,000,000,000 ریال) را در درصد سود فعالیت اینتاکد مالیاتی(50% ) ضرب میکنیم که معادل مبلغ 25,000,000,000 ریال می شود .

2. اعمال معافیت سالانه: سقف معافیت سالانه برای سال 1403، 1,440,000,000 ریال می باشد در صورت استفاده از سامانه مودیان . پس از سود فعالیت معافیت معیشتی ماده 101 را کسر می نمائیم : 25,000,000,000- 1,440,000,000 = 23,560,000,000 ریال.

3. محاسبه بر اساس نرخ پلکانی: مبلغ 23,560,000,000 ریال بر اساس نرخ پله‌های مالیاتی ماده 131 ق.م.م به شرح ذیل محاسبه می گردد .

از مبلغ 1 ریال تا 2,000,000,000 ریال با ضریب 15 %

300,000,000=15%×2,000,000,000

از 2,000,000,000 ریال تا 4,000,000,000 ضریب 20%

400,000,000=20%×2,000,000,000

به مبلغ مازاد بر 4,000,000,000 ضریب 25%

4,890,000,000=25%×19,560,000,000

الا تمام مبالغ ضرایب مالیاتی پله ای ماده 131 ق.م.م با هم جمع میکنیم تا مجموع مالیات بدست بیاید :

5,590,000,000=4,890,000,000+400,000,000+300,000,000

این فرآیند گام به گام و بادقت بالا در صفحه محاسبه مالیات مستر اکانت انجام می‌شود با آپشن های بیشتر و آلارمهای کنترلی هشدار دهنده جهت بهبود تشخیص مالیات شما .

نتیجه گیری :

طبیعی هست که در صورت استفاده از تبصره ماده 100 و پرداخت مبلغ 5,590,000,000 ریال مالیات به جای ارسال اظهار نامه و پرداخت مبلغ 7,090,000,000 ریال مالیات به نفع این مودی می باشد در کنار این موضوع که نیازی هم به تنظیم دفاتر و همچنین نگهداری چندین ساله دفاتر برای این مودی نخواهد داشت ، اما اگر نتیجه بر عکس بود مالیات ارسال اظهارنامه کمتر میشد از تبصره ماده 100 و هزینه ها قابلیت دفاع داشتند و مستند و رسمی بوده و در سامانه های مربوطه درج و مالیات آن پرداخت شده باشد بهتر است اظهارنامه ارسال بشود .

چند نکته مهم در خصوص تبصره ماده 100 :

مطابق جدول اینتاکد سالیانه اداره مالیات باید در نظر داشته باشید که بعضی از مشاغل امکان پذیرش هزینه های اداره مالیات برایشان در نظر گرفته که در ستون ملاحظات سود فعالیت مطالبی در این خصوص درج شده پس در صورت استفاده از روش تبصره ماده 100 ( تشخیص به روش علی الراس ) میتوان در این مشاغل برخی از هزینه ها رو در صورت حائز شرایط بودن اعلامی این ستون در کسر درآمد فروش لحاظ کرد .

نکات مهم درباره وجود شریک در فعالیت‌های شغلی مشمول مالیات:

۱. در صورتی که فعالیت شغلی شما دارای شریک باشد، معافیت معیشتی موضوع ماده ۱۰۱ قانون مالیات‌های مستقیم، حداکثر تا دو برابر مبلغ تعیین‌شده در این ماده قابل اعمال است. این بدان معناست که حتی اگر تعداد شرکا بیش از دو نفر باشد، میزان معافیت افزایش نخواهد یافت و این معافیت به‌طور مساوی بین همه شرکا تقسیم می‌شود.

۲. دقت داشته باشید که معافیت ماده ۱۰۱ بر اساس تعداد شرکا محاسبه می‌شود، نه بر مبنای درصد سهم آنان. بنابراین، معیار تنها تعداد افراد شریک است (حداکثر دو نفر برای برخورداری از معافیت کامل).

۳. اگر واحد شغلی متعلق به زوجین باشد، طبق تبصره ۱ ماده ۱۰۱، زن و شوهر در حکم یک شریک در نظر گرفته می‌شوند و معافیت موضوع این ماده فقط به یکی از آنان (معمولاً شوهر) تعلق می‌گیرد.

۴. معافیت ماده ۱۳۷ قانون مالیات‌های مستقیم نیز از درآمد مشمول مالیات کسر می‌شود، و در نهایت مالیات هر شریک به‌صورت جداگانه بر اساس نرخ‌های ماده ۱۳۱ محاسبه خواهد شد.

۵. مشارکتی بودن فعالیت می‌تواند موجب کاهش مالیات شود. به این دلیل که نرخ مالیات در ماده ۱۳۱ به‌صورت پلکانی محاسبه می‌شود (مثلاً از مبلغ ۴ میلیارد ریال به بالا با نرخ ۲۵٪). در صورت وجود شریک، سود حاصل تقسیم بر تعداد شرکا می‌شود و ممکن است مشمول ضرایب پایین‌تر جدول مالیاتی شوید و از ورود به پله‌های بالاتر نرخ مالیاتی جلوگیری شود.

۶. همچنین در صورتی که مجموع درآمد یک فرد از سقف مقرر در تبصره ۱۰۰ قانون مالیات‌ها فراتر رود، ممکن است دیگر مشمول مفاد این تبصره نباشد. اما اگر فعالیت به‌صورت شراکتی انجام شود، درآمد هر شریک جداگانه بررسی می‌شود و حتی در صورت عبور مجموع از سقف، همچنان امکان بهره‌مندی از مزایای تبصره ۱۰۰ برای شرکا وجود دارد.

تکالیف مالیاتی صاحبان مشاغل: چه باید بکنیم؟

انجام به موقع و صحیح تکالیف مالیاتی، کلید جلوگیری از جرائم و حفظ اعتبار مالیاتی کسب‌وکار است:

• شرایط استفاده از تبصره ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم این تبصره که براساس بند ج بودجه سالیانه کشور در راستای حمایت ماده 100 که 10 برابر معافیت ماده 86 می باشد فرصتی برای مودیان با درآمد کمتر فراهم می‌آورد تا بتوانند بدون نیاز به نگهداری دفاتر و اسناد، مالیات خود را به صورت مقطوع و با توافق با سازمان پرداخت کنند. شرایط استفاده از این تبصره هر ساله اعلام می‌شود.


• سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی: پیوستن به سامانه مودیان و استفاده از پایانه‌های فروشگاهی برای صدور صورتحساب‌های الکترونیکی، یک تکلیف جدید و بسیار مهم است که بسیاری از مشاغل را در بر می‌گیرد و عدم رعایت آن می‌تواند جرایم سنگینی داشته باشد . معافیت معیشتی ماده 101 بر اساس بند ح تبصره 6 قانون بودجه کشوری در راستای ماده 1 قانون پایانه فروشگاهی نیز یک بسته حمایتی خوب می باشد که در صورت اعمال و ارسال فاکتور به این سامانه سقف معافیت ماده 101 از مبلغ 1,000,000,000 ریال به مبلغ 1,440,000,000 ریال برای صاحبین مشاغل میرسد .


• بر اساس ماده ۲۷۲ قانون مالیات‌های مستقیم شرکت‌ها و اشخاصی که شرایط زیر را داشته باشند، باید علاوه بر تهیه صورت‌های مالی،(منطبق با استاندارد شماره یک حسابداری ایران) آن‌ها را توسط یک موسسه حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران، حسابرسی کرده و گزارش آن را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.

بر اساس آخرین اطلاعیه سازمان امور مالیاتی، اشخاص زیر برای عملکرد سال ۱۴۰۲ و بعد از آن (شامل سال ۱۴۰۳) ملزم به حسابرسی صورت‌های مالی خود هستند:

اشخاص حقیقی یا حقوقی که بر اساس آخرین اظهارنامه تسلیمی خود، یکی از دو شرط زیر را داشته باشند:

• جمع کل درآمد (فروش کالا یا ارائه خدمات، اعم از عملیاتی و غیرعملیاتی) بیش از ۳۰۰ میلیارد ریال (۳۰ میلیارد تومان) باشد.


• جمع دارایی‌ها (جمع ستون بدهکار ترازنامه) بیش از ۵۰۰ میلیارد ریال (۵۰ میلیارد تومان) باشد.
  • در صورت عدم انجام این تکلیف، مؤدی مشمول جریمه‌ای معادل ۲۰٪ مالیات متعلق خواهد شد.


• ارائه اظهارنامه مالیاتی: صاحبان مشاغل مکلفند هر ساله اظهارنامه مالیاتی خود را تا پایان خرداد ماه سال بعد (برای عملکرد سال قبل) به صورت الکترونیکی از طریق سامانه سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.


• نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک قانونی: بسته به گروه مالیاتی، نگهداری دفاتر روزنامه و کل، یا دفاتر درآمد و هزینه، یا صرفاً اسناد و مدارک مربوط به درآمد و هزینه الزامی است. این اسناد باید به گونه‌ای نگهداری شوند که قابلیت رسیدگی مالیاتی را داشته باشند.


• ارائه اطلاعات فصلی (ماده 169 ق.م.م): اشخاص حقیقی و حقوقی مکلفند فهرست معاملات فصلی خود (خرید و فروش) را هر سه ماه یکبار به صورت الکترونیکی به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.

جرائم مالیاتی اشخاص حقیقی: هزینه‌های پنهان عدم رعایت

عدم رعایت هر یک از تکالیف مالیاتی می‌تواند منجر به تحمیل جرائم سنگین مالیاتی شود. برخی از جرائم رایج عبارتند از:

• عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر.
• کتمان درآمد یا ابراز هزینه‌های واهی.
• عدم نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک قانونی یا نقص در آن‌ها.
• عدم ارائه فهرست معاملات فصلی یا ارائه ناقص.
• عدم استفاده از سامانه مودیان و عدم صدور صورتحساب الکترونیکی.

مالیات شرکت‌ها: پیچیدگی‌ها و راهکارهای اشخاص حقوقی

اشخاص حقوقی که عمدتاً شامل شرکت‌ها و مؤسسات می‌شوند، دارای تکالیف مالیاتی پیچیده‌تر و نرخ مالیاتی متفاوتی نسبت به اشخاص حقیقی هستند. درک این تفاوت‌ها برای مدیران مالی و حسابداران شرکت‌ها بسیار حیاتی است.

چه کسانی مشمول مالیات اشخاص حقوقی هستند؟

اشخاص حقوقی به واحدهایی گفته می‌شود که دارای شخصیت حقوقی مستقل از صاحبان خود هستند و به فعالیت‌های انتفاعی مشغولند. انواع رایج اشخاص حقوقی مشمول مالیات عبارتند از:

• شرکت‌های تجاری: شامل شرکت‌های سهامی (عام و خاص)، با مسئولیت محدود، تضامنی، مختلط سهامی و غیرسهامی، و نسبی.
• موسسات غیرتجاری انتفاعی: موسساتی که هدفشان کسب سود است اما در قالب شرکت‌های تجاری فعالیت نمی‌کنند.
• شعب و نمایندگی‌های شرکت‌های خارجی.
• موسسات دولتی و شهرداری‌ها در صورت انجام فعالیت‌های اقتصادی مشمول مالیات.

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی

محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی نیز بر اساس فرمول "درآمد مشمول مالیات = جمع درآمد حاصل از فعالیت‌های انتفاعی - زیان‌های حاصل از منابع غیرمعاف - معافیت‌ها" است، اما جزئیات آن کمی متفاوت است.

• نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (بر اساس ماده 105 ق.م.م):

  برخلاف اشخاص حقیقی که نرخ پلکانی دارند، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی به طور عمومی با نرخ ثابت 25 درصد بر کل درآمد مشمول مالیات محاسبه می‌شود. این نرخ برای تمامی شرکت‌ها و موسسات انتفاعی، صرف نظر از میزان درآمد، یکسان است (البته به جز مواردی که معافیت یا نرخ صفر دارند).



• هزینه‌های قابل قبول مالیاتی برای اشخاص حقوقی:

  همانند اشخاص حقیقی، اشخاص حقوقی نیز می‌توانند هزینه‌های مرتبط با کسب درآمد را به عنوان هزینه‌های قابل قبول مالیاتی از درآمد خود کسر کنند. ماده 147 و 148 ق.م.م در این خصوص نیز حاکم است، اما دامنه و پیچیدگی هزینه‌ها در شرکت‌ها معمولاً بیشتر است. این هزینه‌ها شامل:

  • هزینه‌های حقوق و دستمزد و مزایای کارکنان.
  • هزینه‌های استهلاک دارایی‌های ثابت (مانند ماشین‌آلات، ساختمان).
  • هزینه‌های تحقیق و توسعه.
  • اجاره‌بها، هزینه‌های آب، برق، گاز، تلفن.
  • هزینه‌های بازاریابی و تبلیغات.
  • هزینه‌های اداری و عمومی.
  • بدهی‌های سوخت شده و ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول (با شرایط خاص).

مثال کاربردی برای محاسبه مالیات یک شخص حقوقی (مثال ساده شده):

فرض کنید یک شرکت تولیدی در سال 1403، 10,000,000,000 ریال سود ناخالص عملیاتی و 6,000,000,000 ریال هزینه‌های قابل قبول مالیاتی داشته است.

1. محاسبه درآمد مشمول مالیات: 10,000,000,000 (سود ناخالص) - 6,000,000,000 (هزینه‌های قابل قبول) = 4,000,000,000 ریال.

2. محاسبه مالیات با نرخ ثابت: 4,000,000,000 ریال * 25% = 1,000,000,000 ریال مالیات.

معافیت‌های مالیاتی اشخاص حقوقی: حمایت از رشد و توسعه

قانون برای تشویق برخی فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری، معافیت‌هایی را برای اشخاص حقوقی در نظر گرفته است:

• معافیت فعالیت‌های کشاورزی (ماده 133 ق.م.م و ماده 81 ق.م.م): درآمدهای حاصل از فعالیت‌های کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی، ماهیگیری، نوغان‌داری، احیای مراتع و جنگل‌ها، باغات میوه، نخلستان‌ها و جنگل‌ها از پرداخت مالیات معاف است.


• معافیت شرکت‌های تعاونی خاص (تبصره 6 ماده 105 ق.م.م): شرکت‌های تعاونی که در حوزه‌های خاص فعالیت می‌کنند (مانند تعاونی‌های مرزنشینان، صیادان و...) مشمول بيست وپنج درصد(25%) تخفيف از نرخ موضوع اين ماده مي باشد برخوردارند.


• معافیت فعالیت‌های تولیدی و معدنی در مناطق کمتر توسعه یافته (ماده 132 ق.م.م): درآمدهای حاصل از فعالیت‌های تولیدی و خدماتی در مناطق کمتر توسعه یافته، به شرط رعایت ضوابط خاص، ممکن است برای سالیان مشخص از مالیات معاف باشند. درآمدهای حاصل از فعالیت‌های تولیدی و معدنی با جواز و پروانه بهره برداری جدید، در مناطق کمتر توسعه یافته و یا در شعاع 120 کیلومتری تهران و 50 کیلومتری اصفهان و... (با استثنائاتی) برای مدت معینی (مثلاً 5 تا 10 سال) از پرداخت مالیات با نرخ صفر برخوردارند.


• معافیت مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی: فعالیت‌های اقتصادی در این مناطق، طبق قوانین خاص خود، برای مدت مشخصی از مالیات بر درآمد معاف هستند. اشخاص حقوقی که در این مناطق فعالیت می‌کنند، طبق قوانین خاص هر منطقه، برای مدت مشخصی (معمولاً 10 تا 20 سال) از مالیات بر درآمد معاف هستند.


• معافیت فعالیت‌های آموزشی، بهداشتی و درمانی غیرانتفاعی: درآمدهای حاصل از فعالیت‌های موسسات آموزشی، بهداشتی و درمانی که دارای پروانه فعالیت از مراجع ذی‌ربط بوده و غیرانتفاعی هستند، از پرداخت مالیات معافند.


• معافیت شرکت‌های دانش‌بنیان (بر اساس قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان): شرکت‌های دانش‌بنیان که در حوزه فناوری‌های پیشرفته فعالیت می‌کنند و دارای تاییدیه از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری هستند، برای مدت مشخصی (مثلاً 15 سال) از پرداخت مالیات بر درآمد حاصل از فعالیت‌های دانش‌بنیان خود معاف هستند که البته نیاز به نیاز به تأییدیه سالانه دارد .


• معافیت درآمدهای حاصل از صادرات کالا و خدمات (ماده 141 ق.م.م): درآمدهای حاصل از صادرات کالا و خدمات غیرنفتی، محصولات کشاورزی و برخی فعالیت‌های خاص، مشمول نرخ صفر مالیاتی می‌شوند. این معافیت به منظور تشویق صادرات و ارزآوری در نظر گرفته شده است. که پس از الزامات ارزی (مانند رفع تعهد ارزی یا بازگشت ارز به سامانه نیما) تعلق میگیرد


• معافیت مؤسسات خیریه و اوقافی: درآمدهای این مؤسسات، مشروط بر اینکه دارای پروانه از مراجع ذی‌صلاح باشند و جنبه انتفاعی نداشته باشند و تمامی درآمدها صرف اهداف خیرخواهانه یا اوقافی شود، از پرداخت مالیات معاف هستند

تکالیف مالیاتی اشخاص حقوقی: دقت در گزارش‌دهی

اشخاص حقوقی نیز مانند اشخاص حقیقی، تکالیف مالیاتی مشخصی دارند که عدم رعایت آن‌ها می‌تواند عواقب جدی به دنبال داشته باشد:

• تسلیم اظهارنامه مالیاتی: اشخاص حقوقی مکلفند هر ساله اظهارنامه مالیاتی عملکرد خود را به همراه ترازنامه، صورت سود و زیان، و فهرست کامل سهامداران یا شرکا تا پایان تیر ماه سال بعد (برای عملکرد سال قبل) به صورت الکترونیکی از طریق سامانه سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.


• نگهداری دفاتر قانونی: نگهداری دقیق دفاتر روزنامه و کل و تمامی اسناد و مدارک مثبته برای تمامی معاملات الزامی است. این دفاتر باید به صورت پلمپ شده و بر اساس استانداردهای حسابداری تهیه شوند.


• ارسال صورتحساب‌های الکترونیکی از طریق سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی: این تکلیف جدید و مهم، شرکت‌ها را ملزم می‌کند تا تمامی صورتحساب‌های فروش خود را به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه مودیان صادر و ارسال کنند. این امر شفافیت معاملات را به شدت افزایش داده و فرآیندهای مالیاتی را متحول کرده است.


• کسر و ایصال مالیات تکلیفی: اشخاص حقوقی در مواردی که پرداخت‌هایی به اشخاص دیگر (مانند حقوق کارکنان، اجاره، حق‌الزحمه و...) انجام می‌دهند، مکلف به کسر مالیات مربوطه و واریز آن به حساب سازمان امور مالیاتی هستند.

جرائم مالیاتی اشخاص حقوقی: پیامدهای عدم انطباق

جرائم مالیاتی برای اشخاص حقوقی می‌تواند بسیار سنگین باشد و پیامدهای مالی و اعتباری جدی به دنبال داشته باشد:

• عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر: در کلیه مواردی که مودی یا نماینده او که به موجب مقررات این قانون از بابت پرداخت مالیات مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی است، چنانچه نسبت به تسلیم آن در موعد مقرر اقدام نکند، مشمول جریمه غیرقابل بخشودگی معادل سی درصد (30%) مالیات متعلق برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون و ده درصد (10%) مالیات متعلق برای سایر مودیان می‌باشد. مطابق ماده 192 ق.م.م.


• کتمان درآمد یا ابراز هزینه‌های واهی: منجر به تعلق مالیات و جرائم سنگین، علاوه بر خود مالیات کتمان شده، می‌شود.


• عدم نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک قانونی یا نقص در آن‌ها: می‌تواند به رد دفاتر و تشخیص علی‌الراس مالیات توسط سازمان منجر شود که معمولاً به ضرر مودی است.
• عدم ارائه فهرست معاملات فصلی یا ارائه ناقص.
• عدم صدور صورتحساب الکترونیکی یا ثبت نادرست آن در سامانه مودیان.
• عدم کسر و ایصال مالیات تکلیفی.

تازه‌های مالیات: آنچه در سال‌های 1403 و 1404 باید بدانید

نظام مالیاتی ایران همواره در حال تحول است و آگاهی از آخرین به‌روزرسانی‌ها برای تمامی مودیان حیاتی است. سال‌های 1403 و 1404 نیز با تحولات مهمی همراه بوده‌اند که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی: یک گام بلند به سوی شفافیت

یکی از مهمترین تحولات سال‌های اخیر، اجرایی شدن سامانه مودیان و قانون پایانه‌های فروشگاهی است. این قانون، مودیان را مکلف می‌کند تا تمامی صورتحساب‌های فروش خود را به صورت الکترونیکی و از طریق پایانه‌های فروشگاهی صادر و به سامانه مودیان ارسال کنند. هدف اصلی این سامانه، ایجاد شفافیت کامل در معاملات، ردیابی دقیق تراکنش‌ها و جلوگیری از فرار مالیاتی است. عدم رعایت این تکلیف می‌تواند جرائم سنگینی را به همراه داشته باشد. در واقع، این سامانه جایگزین بسیاری از گزارش‌دهی‌های سنتی شده و مبنای اصلی تشخیص مالیات در آینده خواهد بود.

تغییرات مهم در نرخ‌ها یا معافیت‌ها

هر ساله، در قوانین بودجه کل کشور، ممکن است تغییراتی در سقف معافیت‌های مالیاتی (برای حقوق و مشاغل)، آستانه‌های نرخ‌های پلکانی، یا برخی معافیت‌های خاص اعمال شود. این تغییرات معمولاً در اوایل هر سال مالی جدید ابلاغ و از طریق بخشنامه‌ها اطلاع‌رسانی می‌شوند. مودیان باید به دقت این بخشنامه‌ها را دنبال کنند تا از آخرین تغییرات مطلع باشند. به عنوان مثال، سقف معافیت مالیات بر حقوق و مشاغل برای سال 1403 نسبت به سال 1402 تغییر یافته است.

ضرورت استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری یکپارچه

در مواجهه با پیچیدگی‌ها و تحولات مداوم قوانین مالیاتی، استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری یکپارچه و هوشمند دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است. این نرم‌افزارها می‌توانند:

• محاسبات مالیاتی را به صورت خودکار و دقیق انجام دهند.
• تکالیف مالیاتی مانند تهیه اظهارنامه و صورتحساب‌های فصلی را تسهیل کنند.
• دفاتر و اسناد قانونی را به صورت منظم نگهداری و مدیریت کنند و به سامانه مالیاتی ارسال کند .
• اطلاعات را به صورت یکپارچه با سامانه مودیان و سایر سیستم‌های دولتی تبادل کنند.
• از بروز جرائم ناشی از اشتباهات انسانی یا عدم اطلاع از قوانین جلوگیری کنند.

نتیجه‌گیری: هوشمندی در مدیریت مالیات، تضمین سلامت کسب‌وکار

مالیات، بخش جدایی‌ناپذیری از فعالیت‌های اقتصادی است و مدیریت صحیح آن، ستون فقرات سلامت و پایداری هر کسب‌وکار به شمار می‌رود. پیچیدگی‌های روزافزون قوانین مالیاتی، ضرورت آگاهی و انطباق مستمر با بخشنامه‌ها و آیین‌نامه‌های جدید را بیش از پیش نمایان می‌سازد.

در این مقاله، تلاش کردیم نقشه راهی جامع از مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی را شامل قوانین، نرخ‌ها، معافیت‌ها و تکالیف مالیاتی، برای سال‌ 1403 ، ارائه دهیم. روشن است که در این مسیر، دقت، به‌روز بودن و رعایت اصول قانونی حرف اول را می‌زند.

برای اطمینان از صحت محاسبات، جلوگیری از جرائم مالیاتی و استفاده حداکثری از معافیت‌ها، رجوع به متخصصان مالیاتی مجرب و بهره‌گیری از راهکارهای نرم‌افزاری پیشرفته و یکپارچه، مانند این ماژول اختصاصی محاسبه مالیات بر درآمد مستر اکانت ، راهی هوشمندانه و مطمئن است. مستر اکانت با ویژگی‌های خودکارسازی و دقت بالا، به شما کمک می‌کند تا با اطمینان خاطر، تمامی تکالیف مالیاتی خود را به بهترین شکل انجام دهید و تمرکز خود را بر رشد و توسعه کسب‌وکارتان معطوف سازید.

---

پرسش و پاسخ‌های متداول: هوشمندی در دل جزئیات مالیاتی

در مسیر آگاهی و انطباق با قوانین مالیاتی، ممکن است سوالاتی برای شما پیش بیاید. در این بخش، به رایج‌ترین پرسش‌ها در حوزه مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی و نحوه مدیریت آن‌ها پاسخ می‌دهیم تا دیدگاه جامع‌تری نسبت به قابلیت‌ها و مزایای یک رویکرد هوشمندانه مالیاتی پیدا کنید.

۱. چه تفاوتی بین مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی وجود دارد؟

اصلی‌ترین تفاوت در شخصیت حقوقی و نرخ مالیاتی است. اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل) به صورت فردی فعالیت می‌کنند و مالیات آن‌ها بر اساس نرخ‌های پلکانی محاسبه می‌شود (از 15% تا 25%). در حالی که اشخاص حقوقی (شرکت‌ها) دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند و مالیات آن‌ها عموماً با نرخ ثابت 25% بر درآمد مشمول مالیات محاسبه می‌شود. تکالیف مالیاتی و نحوه نگهداری دفاتر برای هر گروه نیز متفاوت است.

۲. آیا همه درآمدها مشمول مالیات هستند؟ معافیت‌ها شامل چه مواردی می‌شوند؟

خیر، همه درآمدها مشمول مالیات نیستند. قانون مالیات‌های مستقیم برای برخی از درآمدها یا فعالیت‌ها، معافیت‌های مالیاتی در نظر گرفته است. این معافیت‌ها شامل سقف معافیت سالانه برای حقوق و مشاغل، سود سپرده بانکی براس اشخاص حقیقی ، درآمدهای کشاورزی، فعالیت‌های در مناطق آزاد و کمتر توسعه یافته، درآمدهای حاصل از صادرات (نرخ صفر) و فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان می‌شود. برای اطلاع دقیق از شرایط و حدود معافیت، باید به مواد قانونی مربوطه (مانند ماده 84، 101، 132، 133 ق.م.م) و بخشنامه‌های سالیانه مراجعه کرد.

۳. نقش "هزینه‌های قابل قبول مالیاتی" در کاهش بار مالیاتی چیست؟

هزینه‌های قابل قبول مالیاتی، مخارجی هستند که سازمان امور مالیاتی آن‌ها را می‌پ‌پذیرد تا از درآمد ناخالص شما کسر شود و در نهایت، درآمد مشمول مالیات (پایه مالیاتی) را کاهش دهد. این هزینه‌ها باید مستند، مرتبط با فعالیت کسب‌وکار و متعارف باشند. با ثبت دقیق و مستندسازی تمامی هزینه‌های قابل قبول، می‌توانید به صورت قانونی و صحیح، مالیات کمتری پرداخت کنید. نرم‌افزارهای حسابداری یکپارچه در ثبت و طبقه‌بندی صحیح این هزینه‌ها نقش کلیدی دارند.

۴. "سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی" چه تاثیری بر تکالیف مالیاتی دارد؟

سامانه مودیان و قانون پایانه‌های فروشگاهی، یک تحول اساسی در نظام مالیاتی ایران است. با روی کار آمدن این سامانه دیگر نیازی به حسابرسی مالیات بر ارزش افزوده نبوده و اعتبار مالیاتی شما در صورت خرید با الگو ضورت حساب نوع یک و عدم عدول از حد مجاز و تسویه شدن فاکتور برای شما اعتبار قابل وصول از اداره مالیات در نظر خواهد گرفت .

۵. نرم‌افزارهای حسابداری مانند مستر اکانت چگونه به مدیریت مالیات کمک می‌کنند؟

نرم‌افزارهای حسابداری و یکپارچه مانند مستر اکانت، با خودکارسازی فرآیندهای مالی، ثبت دقیق اسناد، و تهیه و فایل دفاتر قانونی ، ارسال فاکتور به سامانه مودیان نقش حیاتی در مدیریت مالیات ایفا می‌کنند. این نرم‌افزارها به شما کمک می‌کنند تا:

• درآمد و هزینه‌های خود را به درستی ثبت و طبقه‌بندی کنید.
• به صورت خودکار، درآمد مشمول مالیات و مالیات متعلقه را محاسبه کنید.
• اظهارنامه‌های مالیاتی را به موقع و بدون خطا تهیه و ارسال کنید.
• از آخرین تغییرات قوانین و بخشنامه‌ها مطلع باشید (در صورت به‌روزرسانی نرم‌افزار).
• با یکپارچگی اطلاعات، ریسک مغایرت‌ها و جرائم مالیاتی را به حداقل برسانید. در نهایت، استفاده از چنین ابزارهایی به شما آرامش خاطر و اطمینان می‌دهد که تکالیف مالیاتی شما به درستی و به موقع انجام شده‌اند.

---

تصویر بخشنامه

منابع

سازمان امور مالیاتی کشور